دانشمندیه
[نِ مَ دی یَ] (اِخ) (امرای) در موقعی که سلاجقه ببسط قدرت خود در آسیای صغیر مشغول بودند یکی دیگر از رؤسای ترک بنام گمشتگین بن دانشمند در ولایت کاپادوکیا یعنی در شهرهای سیواس و قیساریه و ملاطیه دولتی جهت خود ترتیب داد و در نزدیکی این محل اخیر فرانک ها را بسختی مغلوب نمود جانشینان او در جنگهای با صلیبیون دخالتهای مهم کردند ولی مجاورین ایشان یعنی سلاجقهء روم بزودی بدوران فرمانروائی آن سلسله خاتمه بخشیدند ایام حکومت و اسامی امیران این سلسله چنین است: محمد اول گمشتگین بن تیلو دانشمند غازی بن گمشتگین 499 محمد ثانی بن غازی 529 ذوالنون بن محمد ثانی 537 یغی (یا یعقوب)بن ارسلان غازی ابراهیم بن محمد 560 چنانکه گفتیم این سلسله را سلاجقهء روم منقرض کردند (طبقات سلاطین اسلام ص 138 و 139 ) زامباور در معجم الانساب و الاسرات (ج 2 ص 220 و 221 ) ذیل عنوان دانشمندیه گوید: املاک آنان سیواس و آماسیهء و توقات و نیکسار و عثمانجق و چوروم و بعد کنغری و قسطمونی و چانیک و البستان و ملطیه بوده است و اینان بدو شعبه تقسیم میشده اند: الف - شیعهء سیواس: 1- ملک دانشمند احمدغازی شمس الدین 455 ه ق 2- ملک یا امیر غازی گمشتگین 495 ه ق 4- ذوالنون عمادالدین بن محمد (دفعهء ( بن دانشمند 477 ه ق 3- ابوالمظفر ناصرالدین بن گمشتگین (متوفی 537 اول) 537 ه ق 5- یاغی بسان نظام الدین بن گمشتگین (متوفی 562 ) حدود 550 ه ق 6- ابومحمد اسماعیل غازی جمال الدین بن یاغی بسان حدود 562 ه ق 7- ابراهیم شمس الدین بن گمشتگین 8- ابوالقادر اسماعیل شمس الدین بن ابراهیم ذوالنون 564 ه ق بلاد ایشان را قلج ارسلان ثانی از سلاجقهء روم در 569 فتح کرد ب - ( (دفعهء دوم) با لقب ناصرالدین (متوفی 569 3- ناصرالدین محمد بن ذی القرنین 2- ذوالقرنین بن عین الدین 545 ( شعبهء ملطیه: 1- عین الدین بن گمشتگین (متوفی 545 حدود 556 ه ق 4- فخرالدین القاسم بن ذی القرنین حدود 567 ه ق صاحب قابوس الاعلام ترکی آرد: دانشمندیه، دولتی که دانشمند غازی احمدبن علی نصر تأسیس کرد و مرکز آن سیواس بود این دولت در 464 تأسیس یافت و در 560 یعنی قریب یکصد سال پس از آن منقرض گردید حکمرانان سلسلهء دانشمندی شش کس بودند بدین سان: غازی احمد دانشمند 464 غازی محمد بن دانشمند ابوالمظفر نظام الدین بن محمد (یاغی بصان) (بمعنی یاغی کوب) 538 غازی جمال الدین بن نظام الدین- ابراهیم بن محمد بن دانشمند 562 ابوالفداء اسماعیل بن ابراهیم- دولت دانشمندیه پس از انقراض ضمیمهء دولت سلجوقی گشت (از قاموس الاعلام ترکی) و چنانکه ملاحظه می فرمائید در نام افراد خاندان و مؤسس آنان و نسبت افراد با مؤسس خاندان اختلافی چند میان سه منبع نقل ما هست که از نظر احتیاط مندرجات هر سه منبع را نقل کردیم.
قافیه‌یاب برای اندروید
با خرید نسخه اندرویدی قافیه‌یاب از فروشگاه‌های زیر از این پروژه حمایت کنید:
ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید
نرم‌افزار فرهنگ عروضی
گنجور
گنجور مجموعه‌ای ارزشمند از سروده‌ها و سخن‌رانی‌های شاعران پارسی‌گوی است که به صورت رایگان در اختیار همگان قرار گرفته است. برای مشاهده وب‌سایت گنجور اینجا کلیک کنید.
دریای سخن
نرم‌افزار دریای سخن کتابخانه‌ای بزرگ و ارزشمند از اشعار و سخنان شاعران گرانقدر ادب فارسی است که به حضور دوستداران شعر و ادب تقدیم می‌داریم.