حجر

[حِ] (اِخ) دیار ثمود در وادی القری میان مدینه و شام است، استخری گوید: حجر قریهء کوچکی کم سکنه از وادی القری است یک روز راه تا کوه دارد و منازل ثمود در آن بوده است که خدا فرماید: و تنحتون من الجبال بیوتاً فارهین... (قرآن 26/149) و گفت خانه ها مانند خانه های ما در کوه ساخته اند و آن کوهها «اثالث» نام دارد و این کوهها چنان است که هرکسش از دور بیند متصل پندارد، و چون نزدیک شود هریک را جدا بیند، و دورا دور آن را رمل گرفته باشد چنانکه بالای آن نتوان شد مگر با مشقت بسیار. و بئرثمود که در قرآن آب آن میان مردم و ناقه تقسیم شده است؛ «لها شرب و لکم شرب یوم معلوم» (قرآن 26/155) در آنجا میباشد. (معجم البلدان). نام وادی مسکن ثمود و آن میان مدینه و شام بوده است. و ابوعبدالله محمد بن ابیطالب الانصاری الصوفی الدمشقی شیخ الربوه در کتاب نخبه الدهر (چ لیپزیک ص249) گوید: ناحیتی است میان سوریه و حجاز. رجوع به امتاع الاسماع ص454، 455، 456، 457 شود. نام دیار ثمود است در وادی القری میان مدینه و شام. منازل این طایفه عبارت بود از مسکن های مغاره مانندی که در کوهها شکافته و ساخته بودند و خانه های زیادی در اینجا دیده میشد در منتهای زیبائی با نقش و نگار و طبقات محکم و استوار هرکوهی مقام مستقلی داشت و بکوه دیگر مربوط نبود. در حوالی آن عبور و مرور میشد و در وسط برای آب دادن به اشتران چاهها کنده بودند گویند پیغمبر عربی آب خوردن از آن چاه را نهی کرده بود، و گویند آن آثار از بنی سلیم است. شمس الدین سامی گوید: نام قریه ای است در شمال غربی جزیره العرب که بین مدینهء منوره و برالشام واقع شده و عبارت است از بقیهء یک شهر قدیمی که در جنوب دومه الجندل وجود داشته و آثار قوم ثمود در گرداگرد این محل پدیدار است. (قاموس الاعلام).