جناح

[جَ] (ع اِ) بال. || دست. ج، اَجْنِحه، اَجْنُح. (منتهی الارب) (اقرب الموارد).
- خفض جناح؛ فروتنی.
|| بازو. || بغل. (اقرب الموارد) (منتهی الارب). || جانب. (منتهی الارب). کرانه. || ناحیه. (اقرب الموارد). || ذات چیزی. (منتهی الارب). نفس چیزی. || آنچه از دُر بصورت جناح به رشته کشند. (اقرب الموارد). نوعی از نظم مروارید در پهنا یا مروارید دررشته کشیده. (منتهی الارب). || حمایت و پناه. (اقرب الموارد) (منتهی الارب). || طایفه ای از چیزی. (اقرب الموارد). گروهی از هر چیز، و گاه به این معنی مضموم شود. آن گروه که بر دو سوی لشکر باشد برای استظهار. (منتهی الارب). کنارهء لشکر. بخشی از سپاه که در یکی از دو جانب (راست و چپ) قرار گیرد.
-جناح ایسر؛ میسره. (فرهنگ فارسی معین) :
دو لشکر روبرو خنجر کشیدند
جناح و قلب را صف برکشیدند.نظامی.
-جناح ایمن؛ میمنه.
|| روزن و دریچه. (منتهی الارب) (اقرب الموارد). || گوسپند مادهء سیاه. || آماده، گویند: نحن علی جناح السفر. || کلمه ایست که بدان گوسپندان را خوانند برای دوشیدن. (منتهی الارب). || فلان فی جناح طایر؛ کنایه از قلق و اضطراب است. (منتهی الارب) (اقرب الموارد). || رکبوا جناحی الطائر؛ دور شدند از وطنهای خود. (منتهی الارب). || رکب جناحی النعامه؛ کوشش کرد در کار. (اقرب الموارد).
- ذوالجناح؛ شمربن لهیعه حمیری. (منتهی الارب).
- ذوالجناحین؛ لقب جعفربن ابیطالب رضی اللهعنه. وی در روز موته جنگید تا دو دستش قطع شد و بشهادت رسید. پیغمبر خدا فرمود خداوند بجای دو دست دو بال به وی عطا کرد که در بهشت بهر جا بخواهد پرواز کند. (منتهی الارب).