جبرئیل

[جَ رَ] (اِخ) (شیخ...) کردی. محدث است. مرحوم قزوینی در حاشیهء ص111 شدالازار چنین نویسد: شرح حالی از این شخص در هیچ جا نیافتم ولی یافعی در حوادث سنهء 676 ه .ق . که سال وفات یحیی بن شرف نواوی فقیه معروف شافعی است در ضمن تعداد کسانی که از وی روایت کنند یکی همین شیخ جبرئیل کردی را شمرده است و عین عبارت او چنین است: «و روی عنه [ ای عن النواوی ] جماعهُ من ائمه الفقهاء والحفاظ منهم الامام علاءالدین العطار... و منهم الشیخ المبارک الناسک جبرئیل الکردی و علیه سمعت الاربعین». و از عبارت یافعی معلوم میشود که اولا: این شیخ جبرئیل کردی بطور متیقن در سال 676 ه .ق . که سال وفات نواوی است در حیات بوده بعلاوه در سن و رشد بمرتبه ای رسیده که از نواوی روایت کند. ثانیاً چون یافعی اربعیین نواوی را بر این شیخ جبرئیل کردی سماع کرده و تولد یافعی در حدود سنهء 698 بوده و حداقل عمر یافعی در زمان سماع باید پانزده سال باشد بنابر این شیخ جبرئل بطور یقین در 710 در حیات بوده است علیهذا عصر تقریبی حیات وی از 676 تا 710 میباشد. (از حاشیهء شدالازار ص111). و در حاشیه ص240 همین کتاب آرد: در حاشیه پیش چون هنوز بشرح حالی از شیخ جبرئیل برنخورده بودیم از تاریخ یافعی به استنباط چیزی نگاشتیم ولی بعد کتاب «منتخب المختار» که تقی الدین فارسی آنرا از کتاب «المختارالمذیل به علی تاریخ ابن النجار» انتخاب نموده بدست ما افتاد و در ص 47 کتاب مزبور چ بغداد مختصری از شرح حال وی مسطور است که بعینه نقل میشود: «جبرئیل الکردی؛ جبریل بن عمر بن یوسف الکردی ابوالامانه الملکی ذکر لی انه کان یصحح علی الشیخ محی الدین النووی الاحادیث الاربعین التی له و کان دخل بغداد بعد اخذها بسبع سنین ولد بمکه ثلاث و خمسون سنه، توفی سنه ثلاث و عشرین و سبعمائه» یعنی در سال 723 در گذشته است. (از حاشیهء شدالازار ص340).