جستجوی واژه در لغتنامه دهخدا
جستجوی معنی واژه هاشمی: (تعداد کل: 29)
هاشمی
[شِ] (اِخ) ده کوچکی است از دهستان اسفندقهء بخش ساردوئیهء شهرستان جیرفت، واقع در 105 هزارگزی جنوب ساردوئیه و 5 هزارگزی شمال راه فرعی بافت به جیرفت. سکنهء آن 12 نفرند. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج8).
هاشمی
[شِ] (اِخ) نام یکی از طوایف ده گانهء سکنهء آمل. (ترجمهء مازندران و استرآباد رابینو ص61).
هاشمی
[شِ] (ص نسبی) منسوب به هاشم که جد عبدالله و پدر عبدالمطلب و پسر عبدمناف بود. (الانساب سمعانی) (آنندراج). کسی که از نژاد هاشم جد پیغمبر اسلام باشد. (ناظم الاطباء) :
می لعل پیش آورم هاشمی(1)
ز خُمّی که هرگز نگیرد کمی(2).
فردوسی (شاهنامه ص 2067).
- پیغمبر هاشمی؛ پیغمبر اسلام :
به تازی یکی...
می لعل پیش آورم هاشمی(1)
ز خُمّی که هرگز نگیرد کمی(2).
فردوسی (شاهنامه ص 2067).
- پیغمبر هاشمی؛ پیغمبر اسلام :
به تازی یکی...
هاشمی
[شِ] (اِخ) مکنی به ابومحمد. رجوع به عبدالصمدبن علی... هاشمی شود.
هاشمی
[شِ] (اِخ) مکنی به ابومحمد. رجوع به ابومحمد هاشمی شود.
هاشمی
[شِ] (اِخ) علی احمدخان. کتابی به نام مخزن الغرائب در تاریخ شعراء تألیف کرد. این کتاب یکی از مآخذ و منابع هرمان آته خاورشناس آلمانی در تألیف مقالهء مفصل خود به عنوان «ادبیات جدید فارسی» که در مجلهء دوم کتاب «اساس فقه اللغهء ایرانی» در فصل ادبیات به چاپ رسیده...
هاشمی
[شِ] (اِخ) از سادات قم و محرر محکمهء شرع بود. آذر بیگدلی در ردیف شعرای قم نام وی را آورده است و می نویسد: «از سادات آن دیار و به شیوهء زهد و تقوی معروف و در محکمهء شرع محرر بوده.» (آتشکدهء آذر چ مؤسسهء نشر کتاب ص245).
هاشمی
[شِ] (اِخ) ابوالقاسم. از روات است. ابوالقاسم اسماعیل بن محمد بن الفضل الاصفهانی که از مشاهیر ائمهء سنت است. از قول وی روایت دارد. رجوع به شدالازار ص45 شود.
هاشمی
[شِ] (اِخ) (خواجه...) یا (خواجه هاشم). از سادات بخارا و شیخ الاسلام آن دیار بود. وی از شعرای قرن نهم هجری است. آذر بیگدلی مؤلف تذکرهء آتشکده مثنوی به نام مخزن الانوار که به تقلید مخزن الاسرار نظامی گنجوی سروده شده به وی نسبت میدهد. ظاهراً صاحب آتشکده، این مثنوی...
هاشمی
[شِ] (اِخ) (شیخ...) احمدبن ابراهیم بن مصطفی الهاشمی. در سال 1295 ه . ق. در قاهره به دنیا آمد. وی از شاگردان محمد عبده است. و مدتها سرپرست تعلیماتی و بازرس مدارس انگلیسی «ویکتوریا» را در قاهره عهده دار بود. از تألیفات اوست: «اسلوب الحکیم فی منهج الانشاء القویم» شامل...
هاشمی
[شِ] (اِخ) (مولانا...) متخلص به خاموشی شاعر قرن نهم هجری. رجوع به خاموشی شود.
هاشمی
[شِ] (اِخ) سیدعلی. از شعرای لطیف طبع قرن نهم هجری است. امیر علیشیر نوائی در کتاب مجالس النفائس از وی یاد کرده و دربارهء وی چنین مینویسد: سیدی صحیح النسب و الحسب است، و در ملازمت میرزا عبداللطیف به سپاهیگری قیام نمود، طبعی زیبا دارد. سپس این بیت را از...
هاشمی
[شِ] (اِخ) سیدمحمد ترکی برسوی. از شعرای ترک و دیوانی به ترکی دارد. و در «زبده الاشعار» که خلاصهء اشعار پانصد تن از شعرای ترک دارد بیست و نه بیت از منتخب اشعار او آمده است. (کشف الظنون ج2 ص819).
هاشمی
[شِ] (اِخ) عباس بن محمدعلی بن عبدالله بن عباس، مکنی به ابوالفضل. برادر سفاح و منصور خلیفهء عباسی است. منصور، ولایت دمشق و همه شهرهای شام را به او واگذار کرد و در زمان هارون الرشید به امارت الجزیره رسید. منصور وی را به جنگ با رومیان فرستاد. وی مردی...
هاشمی
[شِ] (اِخ) عبدالله. در زمان هادی خلیفهء عباسی میزیست. وی از معاصرین عبدالله بن مقفع و به زندقه معروف بود. صاحب تاریخ گزیده وی را از کسانی میداند که اقدام به انشاء نقیض قرآن کردند. عبارت تاریخ گزیده در این باره چنین است: «قوم زنادقه در عهد او (هادی) قوت...
هاشمی
[شِ] (اِخ) عبدالله بن اسماعیل. از امرای بنی عباس در قرن چهارم هجری که به زهد و پارسائی معروف بود. وی رساله ای به دوستش عبدالمسیح بن اسحاق الکندی که نصرانی متعصبی بود، نوشت و ضمن آن وی را به دین اسلام دعوت کرد. عبدالمسیح نیز رساله ای در جواب...
هاشمی
[شِ] (اِخ) عبدالله بن حارث بن نوفل هاشمی قرشی. رجوع به عبدالله بن حارث... شود.
هاشمی
[شِ] (اِخ) عبدالله بن علی بن عبدالله بن العباس الهاشمی العباسی. عم ابوجعفر منصور خلیفهء عباسی است. در سال 103 ه . ق. به دنیا آمد. و در سنهء 147 ه . ق. به فرمان منصور خلیفه در بغداد به قتل رسید. وی مروان بن محمد ملقب به حمار آخرین...
هاشمی
[شِ] (اِخ) عبدالله بن محمد (ابن الحنفیه)بن علی بن ابیطالب، مکنی به ابوهاشم. رجوع به ابوهاشم عبدالله بن محمد... شود.
هاشمی
[شِ] (اِخ) عیسی بن عبدالله بن عباس الهاشمی. از علمای دورهء عباسی است. وی عم سفاح و منصور و مردی زاهد و ناسک بود و از کارها و مشاغل سلطنتی کناره گیری کرد. در مدینه به سال 83 ه . ق. به دنیا آمد به بغداد سکونت گزید و در...